Kraj 40 godina dugog sukoba između Turaka i Kurda.
Kurdski militanti koji su vodili 40-godišnju pobunu u Turskoj proglasili su prekid vatre u subotu, dva dana nakon što je njihov zatvoreni vođa pozvao grupu da se razoruža.
Saopštenje Radničke partije Kurdistana, ili PKK, objavila je novinska agencija Firat, medij blizak grupi.
Pozivajući se na Abdulaha Odžalana, koji je u zatvoru u Turskoj od 1999. godine, grupa je saopštila: "Proglašavamo prekid vatre koji je na snazi od danas, naše snage neće preduzimati oružane akcije ukoliko ne budu napadnute."
Sukob između Turske i PKK doveo je do desetina hiljada mrtvih od početka 1984. godine. U četvrtak je delegacija kurdskih političara najavila Odžalanov poziv da PKK položi oružje i raspusti se nakon što ga je posetila u zatvoru na turskom ostrvu ranije istog dana.
Prekid vatre je prvi znak prekida sukoba otkako su mirovni pregovori između PKK i Ankare propali u leto 2015. godine.
PKK je saopštila da Odžalanova izjava ukazuje da je "novi istorijski proces počeo u Kurdistanu i na Bliskom istoku". Kurdistan se odnosi na delove Turske, Iraka, Sirije i Irana koje naseljavaju Kurdi.
Navodeći da će "ispoštovati i primeniti zahteve poziva sa naše strane", PKK je naglasila da "demokratska politika i pravni osnov takođe moraju biti prikladni za uspeh".
Do primirja je došlo pošto se glavna prokurdska politička partija u Turskoj suočila sa pritiskom, a nekoliko njenih gradonačelnika je poslednjih meseci smenjeno sa dužnosti i zamenjeno vladinim službenicima.
Grupa je takođe pozvala da Odžalan bude pušten iz zatvora Imrali, koji se nalazi u Mramornom moru, kako bi "lično upravljao i sazvao" partijski kongres koji bi doveo do toga da militanti polože oružje.
Kurdi čine značajan deo stanovništva Turske, u njenim istočnim, jugoistočnim i južnim provincijama, nadomak granice sa Sirijom, Irakom i Iranom.
Ima ih u severoistočnoj i istočnoj Siriji, severnom i severoistočnom Iraku i u severozapadnim delovima Irana.
Redovno su predstavljali problem Turskoj, Siriji, Iraku i Iranu zbog namere da formiraju svoju državu Kurdistan. Zbog toga su bili meta progona i surovih odmazdi. Nad kurdskom etnoverskom manjinom, Jezidima, izvršen je genocid od strane ISIS-a.
Kurdi su protiv Turske vodili četiri decenije dug gerilski rat.
U Siriji su se borili protiv proturskih sirijskih opozicionih snaga i džihadističkih filijala Al-Kaide i Islamske države, i vodili političku borbu protiv Bašara al Asada za sticanje šire autonomije u okviru Sirije, što je on redovno odbijao.
U Iraku su formirali de fakto državu Irački Kurdistan (nepriznatu) nakon poraza Islamske države. Bagdad se tome protivio, čak su se u jednom trenutku i sukobili kod Kirkuka iz kojeg su se povukli i predali ga vladinim šiitskim milicijama i snagama bezbednosti iz Bagdada.
U Iranu redovno organizuju demonstracije protiv Teherana. Mahsa Amini, koja je ubijena, a prethodno optužena zbog "neetičkog ponašanja" i nenošenja marame na glavi, jeste Kurdkinja.
Njena smrt digla je na noge na hiljade iranskih Kurda, koji su pravili haos u zemlji. Mnogi šiitski klerici bili su meta njihovih napada, a pobuna je ubrzo i ugušena.
Autor: Aleksandra Aras
